सर्व प्रकारच्या जमिनी व हवामानात यशस्वी; रसशोषक किडींना प्रतिकारक आणि वेचणीसाठी सोपे असल्याने शेतकऱ्यांचा कल वाढला.
विशेष प्रतिनिधी:
कापूस पिकातून योग्य उत्पादन मिळवण्यासाठी योग्य वाणाची निवड करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. चुकीच्या वाणामुळे वर्षभराची मेहनत वाया जाऊ शकते आणि मोठे आर्थिक नुकसान सहन करावे लागते. अनेक शेतकरी मोठ्या आकाराची बोंडे, झाडाला जास्त बोंडांची संख्या, वेचणीसाठी सोपेपणा आणि रसशोषक किडींना प्रतिकारशक्ती यांसारखे गुणधर्म असलेल्या वाणाच्या शोधात असतात. हे सर्व गुणधर्म एकाच वाणात मिळत असल्याने ‘बायोसीड ६००१’ हा वाण शेतकऱ्यांच्या पसंतीस उतरत असल्याचे चित्र आहे.
बायोसीड ६००१ चे खास गुणधर्म
‘श्रीराम बायोसीड जेनेटिक्स’ या कंपनीचा ‘बायोसीड ६००१’ हा वाण अनेक वैशिष्ट्यांमुळे शेतकऱ्यांचे लक्ष वेधून घेत आहे. या वाणाचे झाड सरळ वाढत असल्याने कमी किंवा जास्त अंतरावरही याची लागवड करता येते, ज्यामुळे अपेक्षित उत्पादन मिळवणे सोपे होते. याची बोंडे बुडापासून शेंड्यापर्यंत एकसारख्या टपोऱ्या आकाराची असतात आणि प्रत्येक बोंडात पाच पाकळ्या (5 locules) असल्यामुळे वेचणीसाठी सोपे जाते व कापसाचे वजनही वाढते. तसेच, प्रत्येक बोंडात बियांची (सरकी) संख्या केवळ ८ ते ९ असल्याने कापसाचे वजन अधिक भरते. हा वाण रसशोषक किडींना सहनशील असून, हलकी, भारी, बागायती किंवा कोरडवाहू अशा सर्व प्रकारच्या जमिनी आणि हवामानात यशस्वी ठरत असल्याचे कंपनीचे म्हणणे आहे.
शेतकऱ्यांचा अनुभव: ‘हाच प्लॉट एक नंबर आहे’
फुलताबाद येथील शेतकरी शेख जावेद शेख शब्बीर यांनी आपला अनुभव सांगितला. ते म्हणाले, “मागच्या वर्षी लावलेला कापूस लाल पडून पूर्ण खराब झाला होता, पण यंदा ‘बायोसीड ६००१’ लावल्यावर आजूबाजूचे प्लॉट खराब झाले असतानाही आमचा प्लॉट पूर्ण हिरवागार आहे. याची पाते, कैरी आणि लाग खूप चांगली आहे. यावर्षी ५ पॅकेट लावले होते, पण पुढच्या वर्षी १० पॅकेट लावणार आहे.” आजूबाजूचे शेतकरीही त्यांच्या प्लॉटला भेट देऊन या वाणाबद्दल चौकशी करत असल्याचे त्यांनी सांगितले.
खराब हवामानातही टिकून, उत्पादनाची खात्री
औरंगाबाद येथील दुसरे शेतकरी सचिन लकडे यांनीही या वाणाचे कौतुक केले. ते म्हणाले, “यावर्षी पहिल्यांदाच हा वाण लावला. इतर वाणांना चार पाकळ्या असतात, पण याला पाच पाकळ्या आहेत. त्यामुळे उत्पन्न जास्त मिळते आणि वेचणी सोपी जाते. पाते आणि कैऱ्यांची संख्या भरपूर आहे. झाडाला खालपासून शेंड्यापर्यंत एकसारखी साईज आहे.” अतिपावसामुळे अनेक शेतकऱ्यांचे नुकसान झाले असतानाही आपल्या शेतात काहीही नुकसान जाणवले नाही, असे त्यांनी सांगितले. यावर्षी दोन पॅकेट लावले होते, पण पुढच्या वर्षी चार पॅकेट लावणार असल्याचे सांगत त्यांनी इतर शेतकऱ्यांनाही हाच वाण लावण्याचा सल्ला दिला.