२५ नोव्हेंबरपर्यंत थंडीचा जोर कायम, हरभरा-गहू पेरणीसाठी पोषक वातावरण; डिसेंबरच्या सुरुवातीला अवकाळी पावसाची शक्यता.
राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी हवामान अभ्यासक पंजाब डख यांनी महत्त्वपूर्ण अंदाज वर्तवला आहे. सध्या रब्बी हंगामासाठी पोषक वातावरण असून २५ नोव्हेंबरपर्यंत थंडीचा जोर कायम राहणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. तसेच, शेतकऱ्यांच्या मनात उत्सुकता असलेल्या २०२६ च्या मान्सूनचेही भाकीत त्यांनी केले आहे. त्यांच्या मते, २०२६ मध्ये पाऊस सरासरीइतकाच राहील, जो पिकांच्या वाढीसाठी फायदेशीर ठरेल.
शेतकऱ्यांशी संवाद साधताना डख यांनी सांगितले की, सध्याची थंडी गहू आणि हरभरा पेरणीसाठी अत्यंत अनुकूल आहे. विशेषतः कोरडवाहू शेतकऱ्यांनी हरभरा पेरणीच्या विशिष्ट पद्धतीचा अवलंब केल्यास उत्पादनात मोठी वाढ मिळू शकते. “नांगरामागे मोगण लावून हरभरा पेरल्यास, विशेषतः हलक्या जमिनीत पाण्याची सोय नसतानाही एकरी १० क्विंटलपर्यंत उतारा मिळू शकतो,” असा सल्ला त्यांनी दिला. दाट पेरणीमुळे घाटे कमी लागले तरी एकूण उत्पादन वाढते, असेही ते म्हणाले.
२०२६ च्या मान्सूनचा अंदाज
अनेक शेतकऱ्यांनी २०२६ च्या पावसाळ्याबद्दल विचारणा केली असता, डख यांनी आपला दीर्घकालीन अंदाज मांडला. ते म्हणाले, “२०२६ मध्ये पाऊस सरासरीइतकाच पडेल. यंदाच्या (२०२५) वर्षासारखा अतिवृष्टीचा धोका नसेल. जितका पाऊस कमी, तितकी पिके चांगली येतात.” त्यांनी वाशिम जिल्ह्याचे उदाहरण देत सांगितले की, जिथे सरासरी ५००-६०० मि.मी. पाऊस पडतो, तिथे यंदा ७००-८०० मि.मी. झाला. मात्र २०२६ मध्ये तो सरासरीच्या जवळपासच राहील.
महिनानिहाय अंदाजानुसार, २०२६ मध्ये ६ ते ८ जून दरम्यान मान्सूनपूर्व सरी बरसतील, तर २१ जूनपासून खऱ्या अर्थाने पावसाला सुरुवात होईल. त्यामुळे पेरण्या वेळेवर होतील. जुलै आणि सप्टेंबर महिन्यात पावसाचा जोर चांगला राहील, तर ऑगस्ट महिन्यात तुलनेने कमी पाऊस पडेल. काही भागांत अतिवृष्टी झाली तरी ती सार्वत्रिक नसेल, त्यामुळे यावर्षीसारखी परिस्थिती उद्भवणार नाही, असे त्यांनी स्पष्ट केले.
चक्रीवादळ आणि अवकाळी पावसाचा इशारा
सध्या महाराष्ट्राच्या दिशेने येणाऱ्या चक्रीवादळाच्या चर्चेवर बोलताना डख यांनी सांगितले की, २७ आणि २८ नोव्हेंबर रोजी राज्यात, विशेषतः पश्चिम महाराष्ट्रात ढगाळ वातावरण तयार होऊन तुरळक ठिकाणी थेंब पडू शकतात. मात्र, २ ते ७ डिसेंबर दरम्यान राज्यात हमखास अवकाळी पाऊस पडेल, असा अंदाज त्यांनी वर्तवला आहे. हा अवकाळी पाऊस दरवर्षी या काळात येत असल्याचेही त्यांनी नमूद केले.